Zeer fraai uitgevoerd met een gouddruk op de harde kaft, lintje en een luchtige opmaak oogt het zelfhulpboek voor mensen met stress-, overspanningsklachten of burn-outklachten aantrekkelijk.
Bedrijfsarts en coach Peter Ribbens beschrijft de stoplichtmethode die de lezer bewuster maakt van rode, gele en groene signalen op zijn of haar werk, privéleven en het eigen ik. Het doel is om aan de hand van het 8-stappenplan meer in de groene zone van het leven te komen, een stabiele situatie, een work life balans (WLF) te creëren.
Het boek leert op overzichtelijke wijze het stoplichtsysteem te hanteren. Centraal daarbij is de inventarisatie van het in kaart brengen waar problemen zitten en waar mogelijke oplossingen zijn. Bestaande energiebronnen worden aangeboord en met nieuwe aangevuld.
Het devies bij spanningsklachten is om zodra het kan zelf aan de slag te gaan. Concrete tips vinden we in de drie W’s, de drie D’s, en het ABC. Deze staan voor wie, wat, wanneer, voor denken, durven, doen en voor accept, bewaak grenzen en compenseer. Doordat de opmaak van de tekst rode, gele en groene kaders heeft en de structuur van werk, privé en het ik de rode draad vormen, is het stappenplan helder en eenvoudig toe te passen.
De oplossingen liggen vaak voor de hand. Dat is de kracht van het stoplichtsysteem, maar tegelijkertijd ook de zwakte. Ben je niet tevreden over de uitkomst van het gesprek met je werkgever? Overweeg dan om nog eens het gesprek te voeren. Ik ben bang dat dit averechts gaat werken. Misschien vind ik het net allemaal iets té simpel gepresenteerd.
Zo is er de voorbeeldcasus van Henk, die kampt met trauma’s uit zijn jeugd. In het schema dat voor hem is ingevuld lezen we dat hij energie gaat krijgen van het maken van een afspraak met de huisarts. Nu kan ik me ook voorstellen dat zo’n afspraak juist energie kost, omdat hij hier al jaren tegen opziet en er zelfs van wakker ligt.
En dan is er nog Loes met een autistische zoon en een partner die net werkloos is geworden. Voor haar is volgens de auteur een potentiële energiebron het opzetten van een zorgadviescentrum samen met haar man. Prachtig toekomstperspectief, maar ik kan me ook voorstellen dat Loes daar nú net niet genoeg energie voor heeft.
De informatiedichtheid is laag, evenals de hoeveelheid tekst. Zo lukt het om door middel van plaatjes het echte leeswerk pas op pagina 19 te laten beginnen. Verbaast u zich niet dat het hele hoofdstuk 6 behoudens de casus maar zo’n 30 zinnen bevat. Ook gedurfd is het grote aantal pagina’s, (het zijn er meer dan 20) dat slechts één zin of vraag bevat.
Auteur Peter Ribbens (1951) heeft de stoplichtmethode beproefd in zijn eigen coachingbedrijf. Hij laat patiënten ook gebruik maken van de door hem ontwikkelde Personal Battery-app, een gratis tool die energie meet. Ribbens geeft het boek een persoonlijke noot in de vorm van een zelfgeschreven gedicht. Ook schrijft hij over zijn hobby, de natuur en over zijn werk in het buitenland. Leuk gedaan allemaal, maar of het vertrouwen in de methode daardoor groter wordt, weet ik niet. De succescasussen die in het boek worden beschreven laten evenzo in het midden of de verandering komt door het stoplichtsysteem of doordat er drie gesprekken werden gevoerd met werkgevers die concreet meedachten en faciliteerden.
Is Stress te lijf met energie vernieuwend en beter dan het vele dat er al beschreven is over behandeling van overspanning? Een snelle vergelijking met het proces Van controleverlies naar functioneringsherstel zoals in de richtlijn psychische klachten van de NVAB beschreven wordt, geeft het inzicht dat de crisisfase, waarbij rust en ontspanning belangrijk zijn, in dit boek onvoldoende aan bod komt. Onder het motto baat het niet, schaadt het niet, zie ik geen rode signalen. Groen licht dus voor dit boek voor mensen die weer grip en energie in hun leven willen.
Peter Ribbens. Stress te lijf met energie. Ondertitel: Zelfregie met het stoplichtsysteem. Het Boekenschap. ISBN 9789492723994
