Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) en autismespectrumstoornissen (ASS) zijn twee van de meestvoorkomende neuro-ontwikkelingsstoornissen. Deze vormen van neurodivergentie hebben een forse negatieve impact op het dagelijks en beroepsmatig functioneren. Echter wanneer ADHD of ASS niet tijdig gediagnosticeerd wordt kan dit nog schadelijkere gevolgen hebben. French et al. verzamelden de medisch wetenschappelijke literatuur over welke risico's geassocieerd zijn met ongediagnosticeerde ADHD/ASS.1

‘En zo kan je volgens mij de wereld ook indelen in mensen die zijn van ‘van wie is de tournedos?' en mensen die dat niet zijn.' Deze waterscheiding die cabaretier Marc-Marie Huijbregts in het leven riep, zal ik nooit vergeten. Stel je een etentje voor waarbij iedereen druk in gesprek is. De ober komt langs met het eten, maar vangt de aandacht niet. Dan zijn er altijd mensen die gaan helpen - de ‘van wie is de tournedos?'-types - en anderen die dat niet doen, die kletsen gewoon door. Ik ben dus zo'n ‘van wie is de tournedos?'-mens. Maar soms, als ik op het punt sta mijn mond open te trekken, hoor ik de cabaretier, en denk: ‘maar nu even niet'.

Overgangsklachten beïnvloeden het werkvermogen van vrouwen en worden vaak onderschat. In dit interview gaan we dieper in op het MenoPause Consortium en de duurzame inzetbaarheid van werkende vrouwen.

De perimenopauze is een periode in een vrouwenleven die gepaard kan gaan met verschillende klachten en beperkingen waarvan opvliegers het bekendst zijn. Daarnaast heeft de perimenopauze impact op het lichamelijk en psychisch functioneren gedurende een periode die gemiddeld vijf tot elf jaar kan duren. De aandacht voor de effecten van de overgang nemen toe in de maatschappij omdat in toenemende mate vrouwen in deze leeftijdscategorie blijven werken.

De multidisciplinaire NVAB-richtlijn Zwangerschap, postpartumperiode en werk werd in 2018 herzien, maar werkhervatting na het doormaken van het HELLP-syndroom werd hierin toen nog niet opgenomen. Dat hiaat is opgevuld met de recent in de richtlijn opgenomen ‘aanbevelingen bij een abnormaal verloop van de belastbaarheid in de postpartumperiode bij aanhoudende klachten na pre-eclampsie (PE) of HELLP-syndroom'.

Vrouwen hebben het alleenrecht van de ‘menses' ofwel maandelijkse stonden. Niet hun hele leven. Het betreft alleen de periode tussen ruwweg hun twaalfde en vijftigste levensjaar. Zijn ze in die periode zwanger, dan menstrueren ze niet. Al met al valt het dus wel mee, zou je als man zeggen. Toch valt het vaak nogal tegen.

Er komt een vrouw bij de bedrijfsarts. Ze meldt zich bij je en zegt: ‘Ik ga een ivf-behandeling volgen, maar ik wil niet dat mijn werkgever dat weet en zeker niet mijn collega's'. In de meeste cao's is tegenwoordig geregeld dat er recht is op loondoorbetaling bij verzuim vanwege een infertiliteitsbehandeling. Er zijn bedrijven die dit opgenomen hebben in een zwangerschapsprotocol.

‘Bekkenklachten' of zwangerschapsgerelateerde bekkenpijn (ZGBP) is een veelvoorkomende oorzaak van ziekteverzuim onder vrouwen tijdens de zwangerschap en na de bevalling.1 Hoewel de klachten meestal zelflimiterend zijn, houdt ruim een kwart van de vrouwen aanhoudende klachten.2,3

Chemische stoffen kunnen schadelijk zijn bij een kinderwens, tijdens de zwangerschap en gedurende de borstvoedingsperiode. In de loop van de afgelopen decennia is steeds meer bekend geworden over de vaak langdurige gevolgen van beroepsmatige blootstelling. Daar kunnen we niet meer omheen. Het toepassen van preventieve maatregelen door bedrijven verloopt echter moeizaam, maar is wel noodzakelijk.

De arbeidsparticipatie van vrouwen tussen de 45 en 65 jaar is in de afgelopen tien jaar fors toegenomen. Het is daarom niet vreemd dat er steeds meer aandacht is voor de impact van overgangsklachten op werk. Bedrijfsartsen hebben een belangrijke rol als het gaat om herkennen van overgangsklachten en het geven van advies.