TBV magazine nr. 7-8, 2022

    Special Arbeidsrisico’s  | Vermoeidheid in de luchtvaart | Arbeidsrisico’s tijdens re-integratie | Preventieve taken voor de bedrijfsarts

    Preventie zien of niet zien, is dat de trigger?

    Je gaat het pas zien als je het doorhebt. Aan deze legendarische uitspraak van Cruijff denk ik als het gaat over de impact van arbeidsrisico's op gezondheid en functioneren. En dan heb ik het dus ook over de noodzaak van preventie. Het ultieme doel is dat niemand meer ziek wordt door werkomstandigheden. Het klinkt zo logisch. Daar zegt toch iedereen 'ja' tegen?

    Overschrijding gezondheidskundige grenswaarden

    De Functionele Mogelijkhedenlijst (FML) is een obsoleet instrument voor de medisch specialist van werk en gezondheid. Volgens de FML is een normaal belastbaar mens in staat om per uur 1200 keer te reiken en 600 keer een voorwerp van 1 kg te hanteren. Dergelijke repeterende handelingen zijn een bewezen risicofactor voor het ontwikkelen van beroepsziekten.

    Arbeidsrisico’s tijdens re-integratie

    Een directeur van een zorginstelling ontwikkelde psychische klachten tijdens haar re-integratie. Pesten en procedurele onrechtvaardigheid waren vastgestelde risicofactoren in de werksituatie. Juridische bemiddeling moest het opgetreden probleem oplossen.

    Vermoeidheid in de luchtvaart

    Majoor-vliegerarts Yara Wingelaar-Jagt heeft in Frontiers in Physiology een review gepubliceerd over vermoeidheid in de luchtvaart.1 De conclusies kunnen ook relevant zijn voor andere beroepsgroepen. Vermoeidheid is een belangrijk veiligheidsrisico in de luchtvaart. Naast verminderde in-flight prestaties heeft (chronische) vermoeidheid ook negatieve gezondheidseffecten op de lange termijn. Mogelijke oorzaken van vermoeidheid zijn slaaptekort, lange periodes van wakker zijn, verstoring van het circadiaanse ritme (jetlag) en werkbelasting.

    Aanpak van risico’s gevaarlijke stoffen

    De arbeidsinspectie treedt strenger op tegen bedrijven die de aanvullende RI&E-verplichtingen (risico-inventarisatie & evaluatie), zoals beschreven in artikel 4.2 van het Arbeidsomstandighedenbesluit, onvolledig naleven. Waar bedrijven eerst een waarschuwing kregen bij het ontbreken van een volledig 'stoffengedeelte' van de RI&E en bij herinspectie pas beboet werden, wordt sinds februari 2022 direct gestraft en is het bedrag van de boete verhoogd.

    Uitvoering PMO

    De door Hugo de Jonge aan de vergetelheid ontrukte uitdrukking over zijn partijgenoot - en inmiddels tot nationale oplichter gepromoveerde - Sywert van Lienden kwam oorspronkelijk van Lyndon B. Johnson. 'I'd rather have him inside the tent pissing out, than outside the tent pissing in', zei deze Amerikaanse president ooit over FBI-baas J. Edgar Hoover.

    ‘We hebben veel van elkaar geleerd tijdens covid’

    De petrochemie is een sector die de nodige arbeidsrisico's kent. Daarom heeft ExxonMobil veel aandacht voor preventie, veiligheid en gezondheid, blijkt uit een gesprek met Koen Meere, arbeidsarts bij ExxonMobil in Antwerpen.

    ‘Harde’ risico’s

    Dit boek van vooraanstaande experts biedt een overzicht van werkgebonden risico's op het gebied van veiligheidskunde, arbeidshygiëne en ergonomie.

    Preventieve taken voorde bedrijfsarts

    Om werkgerelateerde gezondheidsproblemen en/of uitval te voorkomen, moeten alle werkenden in Nederland gezond en veilig kunnen werken. Deze rechten worden gewaarborgd door de Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet).1 In de gewijzigde Arbowet per 1 juli 2017 is preventie door bedrijfsartsen meer centraal komen te staan.

    Zo is pesten te voorkomen

    Vermoeide werknemers hebben een hoger risico om gepest te worden op het werk. Het pesten kan voorkomen worden door een adequaat conflictmanagementklimaat.

    Lexces verzamelt wetenschappelijke kennis

    Het Landelijk Expertisecentrum Stoffengerelateerde Beroepsziekten (Lexces) is opgericht voor het verzamelen, ontwikkelen en verspreiden van wetenschappelijke kennis over beroepsziekten. Daarnaast speelt Lexces een belangrijke rol bij het beoordelen van causaliteit tussen ziekte en blootstelling aan gevaarlijke stoffen op het werk bij (ex-)werkenden die aanspraak maken op de regeling tegemoetkoming stoffengerelateerde beroepsziekten.

    Covid-19-infectie

    De re-integratie na een covid-19-infectie stagneerde ongeveer een jaar na ziekmelding. Belemmerende factoren hadden te maken met ervaren onrecht en frustratie over de wet- en regelgeving. Na het wegnemen van deze factoren kwam energie vrij om uiteindelijk weer volledig te kunnen terugkeren in het eigen werk.

    Psychische klachten en langdurig verzuim

    Psychische klachten zijn de belangrijkste oorzaak van langdurig verzuim. Wij onderzochten de relatie tussen psychosociale werkomstandigheden en psychisch langdurig verzuim. En ook of factoren zoals distress, burn-out, bevlogenheid, werkvermogen en werksatisfactie mediatoren zijn tussen de psychosociale werkomstandigheden en het psychisch langdurig verzuim.

    Tweede spoor kan eerste spoor laten ontsporen

    Ervaringen uit de arbeidsrevalidatie leren ons dat re-integratie het meest succesvol is als het gericht is op terugkeer in het eigen werk. Alle betrokkenen moeten zich inzetten voor een duurzame terugkeer in eigen werk, al dan niet met enige aanpassingen in verband met tijdelijke of blijvende beperkingen. Een niet concreet tweede spoor is verwarrend en kan het herstel belemmeren of zelfs ziekmakend zijn.

    Herkennen van HAVS

    Neurologische klachten passende bij het hand-arm-vibratie-syndroom (HAVS) staan in verband met hand-arm-vibraties (HAV) bij werkzaamheden zoals het hanteren van steenboren.

    Niet dichotoom

    Toen ik ziek werd, liet een bevriende UWV-arts op een keer het woord 'infaust' vallen. Daar schrok ik in eerste instantie van, want iets wat nog niet vaak zo concreet uitgesproken was, werd nu plotseling gevangen in een woord dat gewone mensen niet gebruiken.

    Long covid als beroepsziekte

    Het virus SARS-CoV-2 kan de ziekte covid-19 veroorzaken. Zo'n 90 procent van de zorgmedewerkers die in de eerste golf (maart-juni 2020) covid-19 kregen, zegt na één jaar nog steeds klachten te hebben. Dit blijkt uit een FNV-enquête onder ruim 3600 medewerkers uit de sector zorg en welzijn.1

    Wia-beoordelingen: welke kunnen telefonisch en welke fysiek?

    Tijdens de coronapandemie werden veel WIA-beoordelingen noodgedwongen telefonisch verricht. Onderzocht werd welke WIA-beoordelingen volgens verzekeringsartsen telefonisch kunnen worden gedaan en wat de invloed hiervan is op de kwaliteit.

    Huiselijk geweld en kindermishandeling

    Uit de monitor huiselijk geweld en kindermishandeling (2020) blijkt dat 8 procent van de personen van 16 jaar en ouder aangeeft in de afgelopen 12 maanden slachtoffer te zijn geweest van een of meerdere vormen van huiselijk geweld. Dit betekent dat omgerekend 1,2 miljoen personen van 16 jaar en ouder in 2020 huiselijk geweld hebben meegemaakt. Daarnaast hebben in 2017 90.000 tot 127.000 kinderen te maken gehad met kindermishandeling.1

    Verzuim door rouw

    Medisch Contact meldde eind november 2019 dat door de SGP en Groenlinks gepleit wordt voor (betere) rouwbegeleiding door de bedrijfsarts. Volgens het artikel leidt rouw vaak tot langdurig verzuim en zou er een richtlijn voor bedrijfsartsen moeten komen om de begeleiding bij verzuim door rouw te verbeteren.1 Op dit moment is hiervoor geen aparte bedrijfsgeneeskundige richtlijn beschikbaar. Wel worden in de literatuur factoren genoemd die mogelijk van invloed zijn op de verzuimduur. 2,3

    Interventie in leefstijl bij diabetici in ploegendienst

    Type 2 Diabetes (T2D) is een wereldwijd probleem met gevolgen op gezondheids-, maatschappelijk- en economisch niveau. 1 Werknemers in ploegendienst hebben een groter risico op het ontwikkelen van T2D, doordat zij vanwege onregelmatige diensten vaker ongezond eten en minder bewegen dan andere werknemers. 2 Onderzoek heeft aangetoond dat gepersonaliseerde leefstijlinterventies (gericht op voeding en beweging) de ziektelast voor werknemers met T2D kunnen verminderen.3,4